PORADNIK JĘZYKOWY

NUMER 7 / 2018

W ZESZYCIE

  • Przejęzyczenia, czyli lapsusy językowe, często występują w naszej mowie. Problemy z wymową r oraz l w pojedynczych wyrazach mają charakter zarówno nieintencjonalnych przejęzyczeń, jak i błędów utrwalonych w kompetencji niektórych użytkowników języka polskiego (np. labolatorium, lablador).
  • Słowniki języka polskiego na ogół podają jednoznaczne dyrektywy, jeśli chodzi o repartycję końcówek dopełniacza l.p. -a, -u: albo tylko -a, albo tylko -u, nie proponując trzeciej możliwości: -a albo -u. W takiej sytuacji każdy użytkownik języka musi podejmować decyzję indywidualnie.
  • Odpowiedź na pytanie „czy warto uczyć się języka polskiego?”, zadane cudzoziemcom, zawiera szereg informacji dotyczących mocy polszczyzny, prestiżu, którym się cieszy, stereotypów z nią związanych i jej pozycji wobec innych języków obcych.
  • Jednym z wyznaczników ożywionych kontaktów językowych i kulturowych Francji i Polski jest pierwszy w dziejach leksykografi i europejskiej dwujęzyczny słownik francusko-polski, który ukazał się w 1699 r. w Warszawie, a w ciągu XVIII w. był wznawiany aż dwunastokrotnie.
  • Dawne polskie teksty prawne powstawały pod wyraźnym wpływem tradycji edukacji i stylistyki retorycznej, czego wyrazem są m.in. szeregi synonimiczne, początkowo służące jako środki uwypuklenia określonych treści, a następnie – od XVI wieku – jako wyznaczniki erudycyjności.
  • Artykuł poradnikowy jest gatunkiem prasowym często reprezentowanym w mediach, mającym swe wyznaczniki zarówno w składnikach inicjalnych, jak w tekście głównym i składnikach dodatkowych; jednym z tych wyznaczników jest niesymetryczna relacja nadawczo-odbiorcza.
***

Kultura języka – poprawność językowa – błąd językowy – fonetyka – fl eksja – język polski jako obcy – początki leksykografi i francusko-polskiej – dawne polskie teksty prawne – porada jako gatunek prasowy.
 

ARTYKUŁY I ROZPRAWY

  • Jolanta Szpyra-Kozłowska : Lablador w labolatorium. Błędy językowe i przejęzyczenia z udziałem spółgłosek płynnych.
  • Elwira Kaczyńska : Z problematyki polskiej normy językowej: dema czy demu?
  • Joanna Lustanski : „Czy warto uczyć się polskiego?” Refleksje studentów kanadyjskich o polszczyźnie.
  • Marcin Jakubczyk : Pierwszy w historii europejskiej leksykografi i dwujęzyczny słownik francusko-polski: Nomenklatura F.D. Duchênebillot [1699]
  • Ewa Woźniak : O funkcji szeregów synonimicznych w dawnych polskich tekstach prawnych.
  • Anna Sokół-Klein : Artykuł poradnikowy jako przykład nierównorzędnej relacji nadawczo-odbiorczej – na podstawie wybranych czasopism ezoterycznych.

RECENZJE

  • Władysław T. Miodunka : Juliane Besters-Dilger, Anna Dąbrowska, Grzegorz Krajewski, Anna Żurek (red.), Utrata i odzyskiwanie języka polskiego. Językoznawcze i glottodydaktyczne aspekty niepełnej polsko-niemieckiej dwujęzyczności, Pruszków k. Łasku 2016
  • Paulina Faliszewska : Tomasz Korpysz, Anna Krasowska (red.), Komizm historyczny, Warszawa 2016

OBJAŚNIENIA WYRAZÓW I ZWROTÓW

SŁOWA I SŁÓWKA