PORADNIK JĘZYKOWY
NUMER 9 / 2014
W ZESZYCIE
- Hierarchizacja normy współczesnej polszczyzny w zakresie poprawności gramatycznej,
leksykalnej i stylistycznej nie budzi dziś żadnych wątpliwości. Nowym zagadnieniem
teoretycznym jest zhierarchizowanie normy ortograficznej, czego rezultatem powinna być
możliwość stosowania różnych wariantów ortograficznych.
- Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej spowodowało konieczność adaptacji dużej
liczby nowych nazw dokumentów, programów, instytucji itp. Powstała zatem potrzeba
zmodyfikowania obowiązujących dotychczas reguł ortograficznych w zakresie pisowni dużych
i małych liter oraz pisowni skrótów.
- Skrótowce, których podstawę stanowią zestawieniowe nazwy własne, cechuje wariantywność
zapisu. Formy wariantywne są motywowane różnymi konwencjami zapisu
oraz różnymi sposobami tworzenia skrótowców.
- Zasady używania dużych i małych liter są sprecyzowane w przepisach ortograficznych.
Pomijane dotąd w opracowaniach są nazwy geograficzne, mające postać konstrukcji
z przyimkiem, w których człon pierwszy jest tożsamy z wyrazem pospolitym; wymaga to
rozstrzygnięć normatywnych.
- Reforma ortografii polskiej w 1936 r. wzbudziła protest środowisk twórczych. Sceptycznie
– jak wynika to z Dzienników – rezultaty prac Komitetu Ortograficznego oceniała
również Maria Dąbrowska.
- Jednym z 222 języków, uwzględnionym w słowniku carycy Katarzyny II, był język
polski. Pomysł zestawienia takiego słownika wynikał z chęci odkrycia prajęzyka i opracowania
uniwersalnego alfabetu.
***
Ortografia – pisownia – norma ortograficzna – wariantywność normy – pisownia dużych
i małych liter – pisownia skrótów i skrótowców – pisownia geograficznych nazw własnych
– historia reformy ortografii polskiej – uniwersalny alfabet.
ARTYKUŁY I ROZPRAWY
-
Tomasz Karpowicz : Hierarchizacja normy ortograficznej jako zagadnienie teoretyczne i praktyczne
-
Radosław Pawelec : Ortografia w urzędzie, czyli o tym wszystkim, o co urzędnicy chcieliby zapytać językoznawców
-
Marek Ruszkowski : Formy oboczne skrótowców
-
Zofia Smuga : Problem Doliny za bramką
-
Andrzej Markowski : Ortografia w Dziennikach Marii Dąbrowskiej
-
Marcin Jakubczyk : Słownik carycy Katarzyny Wielkiej w kontekście europejskich teorii językowych II połowy XVIII wieku i na tle tradycji leksykograficznej
SŁOWNIKI DAWNE I WSPÓŁCZESNE
-
Mirosława Mycawka : Bogusław Dunaj (red.), Słownik współczesnego języka polskiego, Warszawa 1996
GRAMATYKI JĘZYKA POLSKIEGO
-
Bartłomiej Czarski : Compendium linguae Polonicae Mikołaja Volckmara – pierwsza gdańska gramatyka języka polskiego i jej autor
SPRAWOZDANIA, UWAGI, POLEMIKI
RECENZJE
-
Bogdan Walczak : Anna Zielińska, Mowa pogranicza. Studium o językach i tożsamości w regionie lubuskim, Warszawa 2013
-
Sylwia Iglewska : Kinga Banderowicz, Nazwiska nowych obywateli poznańskich na podstawie ksiąg przyjęć do prawa miejskiego (1575–1793), Poznań 2013
OBJAŚNIENIA WYRAZÓW I ZWROTÓW
SŁOWA I SŁÓWKA
